کدهای اخلاقی در صنعت گردشگری

دامنه صنعت گردشگری تنها به عرضه کنندگان خدمات و مشتريان محدود نيست بلکه در بر گيرنده همه مردمی است که در مقصد گردشگری زندگی می کنند. بنابراين لازم است که جامعه ی ميزبان و جامعه میهمان، ضمن آگاهی از وظايف اخلاقی خويش در مقوله گردشگری، نسبت به بروز رفتارهای صحيح يا مورد انتظار، اهتمام ورزند. متأسفانه علی رغم نياز به تنظيم ضوابط اخلاقی گردشگری به صورت مکتوب که می تواند به فراخور نياز هر کشور متفاوت باشد، بسياری از کشورهای در حال توسعه از جمله ايران، نسبت به اين امر مهم کوتاهی نموده اند. (تاج زاده نمين، 1383:5). شناخت کدهای اخلاقی برای گردشگری می تواند چارچوب مرجعی را برای مسؤلين توسعه پايدار گردشگری در هزاره جديد تعيين کند. اعضای سازمان جهانی جهانگردی بر اين باورند که ضوابط مذکور جهت کمک به حداقل رساندن اثرات منفی گردشگری بر محيط زيست و فرهنگ منطقه و نيز به حداکثر رساندن مزايا برای افراد مقيم در مقصدهای گردشگری، مورد نياز است. افزودن موضوع اخلاق به مباحث پايداری به اين دليل ضرورت دارد که نسل‌های آينده حق دارند ميراثی را دريافت کند که از طريق آن حداقل به رفاهی دست يابند که نسل فعلی از آن برخوردار است. از اين رو، نياز به نوعی قرارداد اجتماعی و اخلاقی بين نسل‌های فعلی و آتی وجود دارد. در اين جاست که موضوع عدالت بين نسلی مطرح می شود؛ اين عدالت هنگامی امکان پذير خواهد بود که سرمايه‌های اصلی انسانی يعنی منابع طبيعی، با ديدگاه آينده نگرانه، مورد استفاده قرار گيرند (رنجبران و زاهدی، :1385:122). در بعضی از متون مربوط به توريسم برخی از نويسندگان به مسئله اخلاق محيط زيستی اشاره کرده اند. آنها معتقدند که تصميمات مربوط به مسائل محيط زيست، در قالب سيستم اقتصادی و با هدف رشد و توسعه اقتصادی اتخاذ می شود، در صورتی که بايد يک چارچوب اخلاقی در نظر گرفته شود و سيستم اقتصادی در درون آن فعاليت کند (Hiltz & fitzgibbon , 1989:19). به گفته رئيس انجمن تور اوپراتورهای مستقل اروپا، زمان آن رسيده است که از محصولاتی که تجارت ما به آن وابسته است مراقبت کنيم. اگر همه دست به دست هم ندهيم و چاره ای نيانديشيم، برای مناطقی که مشتريان ما برای ديدن آنها بی قرارند، ممکن است ظرف ۵ سال آينده ديگر هيچ مشتری نداشته باشيم مسلماً آن مناطق رويايی تخريب خواهند شد (Stark, 2002: 106) در رابطه با کدهای اخلاقی مشارکت ذی نفعان صنعت توريسم در موارد زير ضروری است:

1. شناسايی و احترام به باورها، اعتقادات مذهبی، پوشش و سنت‌های جامعه ی ميزبان
2. شناسايی و احترام به شيوه زندگی، ذائقه، رفتار، پوشش و انتظارات گردشگران (میهمانان)
3. احترام به حقوق بشر و عدالت ماورای جنسيت، کودکان، سالخوردگان، اقليت‌های قومی و غیره
4. کمک به ترويج اقسام سودمند گردشگری از جمله فرهنگی، اکوتوريسم، روستايی و غیره
5. کاهش فشارهای حاصل از گردشگری بر محيط طبيعی بر اساس اصول توريسم پايدار
6. به رسميت شناختن اکوتوريسم و تلاش برای اجرايی شدن آن به صورت صحيح و بر اساس اصول و ضوابط آن
7. متعهد بودن در قبال حفظ و احيای ميراث فرهنگی

((www.world.tourism.org/projects/ethicts/principles

اصول مهمی که مفهوم اکوتوريسم بايد بر آنها مبنتی باشد :

1. نسبت به مسائل زيست محيطی حساس باشند و باعث کاهندگی منابع طبيعی نشوند
2. به تجربه‌های دست اول، فعال و روشنگر منجر شود
3. با آموزش کليه طرف‌های دخيل از جمله جوامع محلی، دولت، تشکل‌های غير دولتی، صنعت و گردشگران (در پيش از سفر، حين اجرا و پس از آن) توأم باشد
4. بايستی محدوديت‌های منابع طبيعی که مستلزم مديريت عرصه منابع طبيعی است مورد پذيرش قرار گيرد
5. بايد درک و تفاهم بين بازيگران متعدد، يعنی کارگزاران دولتی، تشکل‌های غير دولتی، متخصصان و صاحبنظران صنعت و مردم و جامعه ی ميزبان را ارتقاء دهد
6. بايستی بر اخلاقيات تأکيد داشته باشد و رفتارهای اخلاقی را تعميم دهد
7. می بايست برای منابع طبيعی، جامعه محلی و صنعت، منافع بلند مدت در برداشته باشد
   .(Gunn & Var, 2002: 89)

لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:

بررسی و تحلیل تأثیر احداث اقامتگاه­های بوم­گردی بر روی معیشت جامعه محلی، مطالعه موردی، روستای افراچال ساری