خیلی از آدمها از شنیدن صدای کلاغ بیزار هستن، عدهای قارقار این پرنده مشکی رو شوم و نشونه بدشانسی میدانند و یه سریای دیگه از چهرهی کلاغ با منقار کشیده و مشکی و بدن بزرگ و تیره اون میترسند.
اما جالبه بدونین این پرندهی بداقبال که همیشه مورد بیزاری بیشترین مردم قرار داره، از هوش سرشاری برخورداره و قدرت فریب دادن بشر رو هم داره.
کلاغها برخلاف تصور عام بههیچ عنوان صد سال عمر نمیکنن و سن بالاترین کلاغی که تا به امروز در تاریخ مرگ اون به ثبت رسیده، ۵۹ سال داشته. بعضی کلاغها ممکنه تا ۲۰ سال عمر کنن و پیرترین کلاغ آمریکایی در طبیعت تقریباً ۳۰ سال عمر کردهاست.
باید بدونین که در بین پرندگان، طوطی بزرگترین مغز رو داره اما این کلاغه که از همه پرندههای جهان باهوشتره. نسبت مغز به اندام کلاغ مثل پستاندارانه.
به هر حال بد نیس با نکات باحال و حیرتانگیزی در مورد کلاغ آشنا شید. واسه این منظور در ادامه با ما همراه باشین.
کلاغها از نظر هوشی مثل شامپانزهها هستن و چهره کسی رو که دلیل تهدید یا خطری براشون شه رو دست کم به مدت ۵ سال، فراموش نمی کنن. بهطور کلی این پرندهها حافظه دقیقی در مورد چهره آدمها دارن.
کلاغها قادر به تشخیص فرق بین یه صورت مهربون و صورت خطرناک و هم اینکه اخطار وضعیت خطر به همنوعهای خود هستن. یعنی این پرندگان وقتی در هچل گرفتار میشن دوستای خود رو از وجود خطر با خبر میکنن.
کلاغ مشکی با ۴۵ تا ۴۷ سانتیمتر طول یکی از باهوشترین پرندگانه و بعضی محققان مهارت ایشون رو به کار گیری منقار خود واسه ساختن و به کار گیری وسایل ساده با مهارت شمپانزه در به کار گیری دستهاش مقایسه میکنن.
کلاغ مشکی پرندهای اجتماعیه و در گلههای بزرگ دیده میشه. بهخوبی با زندگی در کنار آدمها برابری یافته و در بعضی شهرها جمعیت زیادی داره.
کلاغ مشکی بومی اروپا و آسیا هستش و بهصورت رهاسازیشده به نیوزیلند هم راه یافتهاست. کلاغ مشکی همهچیزخواره اما غذای اصلیش رو لارو حشرات و کرم خاکی تشکیل میدهد و در نواحی شهری از زبالههای انسانی هم تغذیه میکنه. جمعیت کلاغ مشکی در سراسر دنیا بین ۶۱ تا ۲۱۶ میلیون برآورد میشه.
کلاغها در هر زیستگاهی از مناطق سرد و یخزده گرفته تا کوهستانها، دشتها، مزارع، علفزارها و حتی شهرها میتونن زندگی کنن. کلاغها شکلای جور واجور مختلفی دارن: زاغ درختی، زاغ کوهی، زاغ خاوری، زاغ فندق شکن، جیجاق زمینی، زاغ حبشی، زاغ شمالی و ده نوع دیگه نشوندهنده بزرگی این جوره.
قدمت حضور کلاغها روی کره زمین به دوره سوم زمین شناسی یعنی حدودا ۱۷ میلیون سال قبل برمیگرده.
کوچیکترین کلاغی که در دنیا هست، زاغ کبود کوتوله مکزیکیه.نام علمی این پرنده (Aphelocoma nana) است و تنها ۴۰ گرم وزن و ۲۱٫۵ سانتیمتر طول داره.
بزرگترین کلاغها در دنیا هم غراب یا کلاغ مشکی معمولی (Corvuscorax) و کلاغ نوک کلفت (Crvuscrassirostris) هستن که هر دو حدود ۱۵۰۰ گرم وزن و ۶۵ سانتی متر طول دارن.
حضور کلاغها در طبیعت باعث حذف خیلی از مواد مضر از چرخه زندگی میشه. بهطوری که گفته میشه اگه کلاغها محیطی رو ترک کنن، اون محل دیگه جای زندگی نیس.
وقتی یه کلاغ میمیرد، همنوعانش رفتارای عجیب و غریبی از خودشون نشون میدن: اونها دور اون جمع میشن و با صدای بلند جیغ میکشن. این نظریه که عکس العمل کلاغها یه نوع مراسم آئینی واسه سوگواریه، بارها از طرف محققان مطرح شده، اما از اونجایی که جز دلایل براساس روایات مدرک دیگری در اختیار نیس، این که این موجودات در اون لحظات دقیقا چه کاری انجام میدن بازم یه راز باقی مونده.
کلاغها قدرت برنامهریزی و توان فریبکاری دارن. خیلی از کلاغا عادت دارن غذا و آذوقه رو واسه مصرف در آینده، به خصوص در فصل سرما ذخیره کنن. اما گونه به خصوصی از زاغا حتی در این مورد یه قدم بالاتر می رن. اونا اگه بفهمن که تحت نظر هستن، واسه فریب دادن و گیج کردن پرنده های دیگه منقار خود رو در زمین فرو می برن بدون اینکه غذا رو در اون نقطه قرار داده باشن. بعد ممکنه اونا غذا رو در نقطه ای دیگه مخفی کنن.
«کریستوفر برد» از بخش جانورشناسی دانشگاه کمبریج انگستان عقیده داره که پرندگان و در راس اونا خونواده کلاغا، علاوه بر اینکه از حافظه بسیار خوبی بهره مند هستن، توانایی استدلالای پیچیده اجتماعی رو هم دارن.
تا یه چند وقت پیش تصور می شد تنها بعضی از شکلای جور واجور پستانداران، از جمله دلفینا و فیلا از وجود خود آگاهی دارن و انگار از توانایی تشخیص خود بهره مند هستن. اما سال گذشته واسه اولین بار گروهی از محققان آلمانی به این نتیجه رسیدن که گونه ای از کلاغا (مگپای) هم از این توانایی بهره مند هستن. اینطوری که با قرار دادن یه پرچسب رنگی زیر منقار این پرندگان، و گذاشتن یه آینه مقابل اونا، مشاهده شد که این زاغا با تشخیص تصویر خود در آینه، تلاش می کنن برچسب رو از منقار خود جدا کنن.
اما علاوه بر توانایی کلاغا در محیطای اجتماعی، موضوع دیگه ای که حیرت محققان رو برانگیخته توانایی اونا در ساخت و به کار گیری ابزاره. تحقیقات گذشته نشون میده که کلاغا در این مورد نه فقط از پستاندارانی مثل شامپانزها چیزی کم ندارن، بلکه در مواردی رفتار پیچیده تری هم از خود به نمایش می ذارن. تیم تحقیقاتی دانشگاه آکلند با مطالعه کلاغای «نیو کلدونین» که در جزیره ای به همین نام در اقیانوس آروم زندگی می کنن، فهمیدن که این کلاغا با جدا کردن شاخه اصلی، جدا کردن انشعابات اون و بعد شکل دادن به انتهای شاخه، ابزاری درست می کنن که در به دام انداختن کرما و حشرات کاربرد داره.
کلاغها اگه بفهمن تحت نظرند، رفتارای گمراه کننده ای از خود میدن
کلاغها جدیدترین گروه از حیواناتی هستن که مشخص شده با مرگ آشنایی دارن و حتی واسه مرده خود عزاداری هم میکنن. فیلها، زرافهها، شامپانزهها و چندین گونه دیگه از تیره کلاغها هم در کنار همنوع خود که تازگیا مرده، میمانند.
محققان دانشگاه سنت اندروز در اسکاتلند توجه کردهان که کلاغهای بومی جزیره کالودنیای جدید در اقیانوس آروم واسه رسیدن به غذایی که با منقار خود به اون نمیرسند، از وسیله خاص استفاده میکنن. مثلا، اونا واسه بیرون کشیدن شفیره حشرات از داخل چالهها یا زیر پوست درختان، ترکههای نازک رو به راه مناسب شکل میدن و به کار میگیرند. واسه این منظور، اونا ترکه نازکی رو برمیدارن، اونو زیر پای خود قرار میدن و با منقار انتهای اونو به شکل قلاب در میبیارن. اینطوری، کلاغ مشکی کالدونیای جدید نه فقط وسیله به کار میبرد، بلکه واسه اضافه کردن بر کارآیی این وسیله، در اونا تغییراتی رو هم میدهد.