بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 41

تفنگ ته پر ت-فنگی که با فشنگ شلیک می کند
انگشت‌پیچ(نوعی گز رقیق)

خاک به سر شدن-مصیبت زده شدن-داغ دیدن-از فدر و اعتبار افتادن

تابوت خشکه-بسیار لاغر و ناتوان

بی بو و بی خاصیت-کسی که سود و زیانی ندارد

بامبول زدن-حقه سوار کردن

به سر و کول هم پریدن-دعوا کردن-شلوغ بازی درآوردن

بار انداختن-توقف و اقامت کردن

زاغ گرفتن-مسخره کردن-شیشکی بستن

دست به ریش گرفتن-ضمانت و تعهد دادن

روده گشاد کردن-سکسکه کردن
خوش برش-جامه ای که اندازه و برازنده ی قامت دوخته شده است
خاله خُمره-زن کوتاه قد و چاق

آه از نهاد کسی برآمدن-نهایت تاسف به کسی دست دادن

تف سر بالا-چیزی که مایه ی سرشکستگی و ننگ خود آدم باشد
بوی شیر از دهان کسی آمدن-نادان و بی تجربه بودن-رشد جسمی و عقلی نداشتن-کودک و خام بودن
تخته پِهِن-پهن خشک شده که برای خوابیدن زیر حیوانات می گذارند

آشیخ روباه(آب‌زیرکاه، مکار)

به زمین انداختن روی کسی-در خواست کسی را رد کردن

بلند بالا-قد بلند
خط آوردن-مدرک کتبی ارایه کردن

خبرکش-سخن چین

راه راه-دارای خطوط موازی

زاچ-زائو

چله دادن-برای مراسم چهلم مرگ کسی غذا دادن

از کیسه خوردن-از جیب خوردن

 

جا افتادن-سر جای خود آمدن

دلبخواه-به اختیار-بدون رعایت رسم و قانون

خواهر و مادر-عرض و ناموس-خانواده

دیگ به سر-لو لو

خون راه انداختن-نگا. خون به پا کردن

تقلا-دست و پا زدن-کوشش زیاد

بز بگیر-کسی که همیشه به دنبال جنس ارزان یا معاملات پر سود است

توجیهی-برنامه های توضیحی

 

باب شدن-معمول و رایج شدن

تکیه-محلی برای روضه خوانی-پشت به چیزی دادن

تلکه بندی-چیزی سرهم بندی شده و آسیب پذیر

پنبه شدن رشته-باطل و بی هوده شدن کار

اسم شپش کسی منیژه خانم بودن-خودبزرگ‌بینی احمقانه داشتن

دارا-ثروتمند

خرده بورژوا-مالک ابزار تولید ولی ناگزیر به کار برای دیگران

خیار شور-خیار سبز که مدتی در آب نمک بخوابانند

بازداشتن-منع کردن-مانع شدن
آدم بی‌سر و پا-متضاد آدم درست‌وحسابی

تنبان درآر-بی حیا-دریده

حرف را خوردن-ناگهان سخن را بریدن و خاموش شدن

بی خیال بودن-اهمیت ندادن-نگران نبودن

دمار از کسی درآوردن-کسی را سخت آزار دادن-کشتن

بار و بندیل-اسباب و بساطی که کسی با خود می برد

پا خورشی-وسایل لازم برای پخت خورش

افطاری(خوراکی که برای گشودن روزه می‌پزند)

حق دادن-تایید کردن

دروازه بان-محافظ دروازه در فوتبال-گلز

دُردانه-لوس-ننر-عزیز بی خودی

خربازار-شلوغ بازار-بی حساب و کتاب
زیج نشستن-خانه نشین شدن-انزوا گزیدن-از دوستان بریدن

تخم شر-مردم آزار- شرور

چندش-لرزش ناگهانی بدن-حالت نامطبوع

پیچ گوشتی-وسیله ای که با آن پیچ را باز و بسته می کنند

دل را آب کردن-سخت آرزومند کردن-مشتاق کردن

آدم بگو بخند-شیرین‌زبان و بذله‌گو

زیر جلی-پنهانی-آهسته

چش شده ؟-او را چه شده است ؟

پُر پشت-انبوه-بسیار روییده
پیل پیلی خوردن-در راه رفتن به چپ و راست متمایل شدن

آفتاب‌نشین کردن کسی-کسی را از هستی ساقط کردن-خانه‌خراب کردن

دستمال ابریشمی برداشتن-چاپلوسی کردن-تملق کردن

جوش آمدن-به خشم آمدن-کج خلقی سخت کردن
رفیق باز-دوست باز-کسی که به دوستان محبت بسیار می کند

در جا زدن-پاها را بدون راه رفتن به نوبت چپ و راست به زمین کوبیدن-ترقی نکردن

از جیب رفتن(سود یا لذتی را از کف دادن)

دلپُری-عقده ی دل-خشم و کینه ی انباشته شده

از جنب و جوش افتادن-آرام گرفتن-شور و هیجان خود را از دست دادن

آب حیات(عشق و محبت، دهان معشوق)

 

چوروک-چین و شکن

دیزی دِهناری-آدم بی ظرفیت و کم طاقت
چشم روشنی-چیزی که برای خوشامدگویی برای کسی می برند

حیوانکی-کلمه ای در مقام تاسف خوردن به حال کسی

آشوب شدن دل-دچار تهوع شدن
آتش از چشم کسی گرفتن-ترسانیدن

دمامه-زن خشن-زن بی حیا و پاچه ورمالیده-آپارتی

راه خود را کشیدن و رفتن-بی هیچ مقاومت و اعتراضی جایی را ترک کردن

حلوا خور-مرده خور-کسی که همیشه برای خوردن به مجالس ترحیم می رود

خوش آب و هوا-معتدل-کنایه از جایی که در آن وسایل خوشی فراهم باشد

تاپاله چسباندن-بوسدن محکم و پی در پی
پاشنه ی دهان را کشیدن-دشنام فراوان دادن

خط و نشان کشیدن-تهدید کردن

دوا گُلی-دوا قرمز-پرمنگنات

چاله میدانی-صفت آدم های بی ادب و بی فرهنگ
انداختنی-جنس نامرغوب

آب خنک خوردن(به زندان افتادن)

 

زر زر کردن-غر زدن-گریه کردن شدید

چراغ زنبوری-نگا. چراغ توری

زیر جلد کسی رفتن-کسی را فریب دادن-اغفال کردن

 

زدن به قدش-دست دادن به شیوه جاهلی که با صدا همراه است و هنگام رسیدن به توافق در انجام کاری گویند

آب از آب تکان نخوردن(رخ ندادن جنجال و هیاهو، آرام ماندن اوضاع)
جیک-صدا-آواز
خشکه مقدس-متدینی که جز اطاعت از ظاهر احکام دینی به چیزی تن نمی دهد

چانه لغی-راز داری نکردن

تعارف دادن-هدیه فرستادن-پیشکش کردن

دو سر قاف-دشنامی زشت که گاه برای شوخی نیز گفته می شود

پاپوش درست کردن-پرونده درست کردن- توطئه کردن
زرشک-لفظی است مانند زکی که به هنگام باور نکردن و رد کردن حرف طرف گفته می شود

پلاسیده-پژمرده-چروکیده

جا زدن-چیزی بدلی را به جای اصلی قالب کردن-خود را به جای دیگری معرفی کردن

چراغ باران-چراغانی

دلداری دادن-تسلی دادن

خوشمزه-آدم اهل شوخی-بذله گو

رو کردن-روی آوردن-آشکار کردن-به رخ کشیدن

دَم کردن-ریختن آب جوش روی چای و مانند آن و حرارت دادن آن ها-گذاشتن برنج جوشانده بر روی آتش تا آب آن بخار شود

 

در رفتن تلنگ-باد صدادار در کردن-کنایه از ضعیف و ناتوان شدن

حساب کسی را رسیدن-از کسی انتقام گرفتن-کار کسی را ساختن

بگیر بگیر-بازداشت افراد بسیار-توقیف گروهی

بنده منزل-خانه ی من
 

دو به هم انداز-فتنه انگیز-سخن چین

از مرحله پرت بودن-یکسره بی‌اطلاع بودن

حلقه-واحد چیزهای گرد مانند دو حلقه فیلم-دو حلقه چاه

تپیدن-به زور و با پر رویی وارد جایی شدن

حساب و کتاب-نگا. حساب کتاب

اله و بله کردن-لاف زدن-چنین و چنان گفتن

تَک-بی نظیر-مفرد-تنها

زیختن آب پاک روی دست کسی-یکسره نومید کردن کسی

خوش و بش-خوش آمد گویی و احوال پرسی-چاق سلامتی کردن

دهنی کردن-آب دهان زدن به غذا یا چیزی
 

زیر دست-تابع-فرمان بردار

 

خواب نامه-کتابی که در آن تعبیر خواب ها نوشته شده است

خون گرم-خوش برخورد-با عاطفه-پر مهر

آهو چشم-معشوق-شاهد

زدن به کوه-عاصی شدن و سلاحی برگرفتن و به کوه پناه بردن

اَتَر زدن(فال بد زدن)

جایی-مستراح-توالت

زبان چرب و نرم داشتن-گفتار خوشایند و فریبنده داشتن

به هر تقدیر-در هر صورت-خلاصه

پاشنه بخواب-کفش راحتی

در هم رفتن-در فکر فرو رفتن-خشمگین شدن

از دست کسی کشیدن-از کسی در زحمت و رنج بودن

زمین خوار-کسی که زنمین های بی مالک را تصاحب کند و به دیگران بفروشد

به پول رساندن-فروختن

 
خر و پف-نگا. خرناس

از تو چه پنهان(راستش را بخواهی)

خدا وکیلی-صادقانه-راست و درست

درجه دار-درجه های نظامی پایین تر از سروان

آتشی شدن-از کوره در رفتن

الف الف کردن(قاچ‌قاچ کردن)

زار-نا به سامان-خراب-بد

از رو بردن(خجالت دادن، مقاومت حریف را در هم شکستن)

تکان نخوردن آب از آب- آب از آب تکان نخوردن

چوب رخت-چوبی افقی که جامه را بر آن می آویزند

 

باد گلو زدن-آروغ زدن

آب را گل آلود کردن-برای سود خود کارها را به هم زدن
زود رنجی-نازک دلی-حساسیت

دنیا دیده-آزموده-سرد و گرم چشیده

پاشنه ی در-چارچوب در که لولا دارد و در روی آن می چرخد

آهو چشم-معشوق-شاهد

انگشت بر حرف نهادن-ایراد گرفتن-نکته‌گیری کردن-اعتراض کردن

 

اختر در پیراهن کردن-بی قرار کردن

آمد کردن(رخ‌دادن واقعه‌ای خجسته)

آب نکشیده-زشت-بد-نامفهوم
اتصالی کردن(در یک مدار یا سیم‌های برق جریان ناخواسته روی دادن)
پس گوش انداختن-مسامحه کردن-به تاخیر انداختن

جُل-پوششی که روی اسب و خر می اندازند-لباس کهنه-میوه های بته ی مرده

پر و پاچه ی کسی را گرفتن-بر کسی خشم گرفتن-به کسی دشنام دادن

بز دل-ترسو

چرخیدن در روی یک پاشنه-تغییر نکردن وضعیت-گذشتن وضع به منوال سابق

بی حال-فاقد نیروی لازم-بی حوصله-خسته

پس کسی برآمدن-حریف کسی بودن

از شیر مادر حلال‌تر(چیزی که در تعلق آن به کسی تردیدی نیست)

درز گرفته-کوتاه کرده
آقادایی را جنباندن-حرکتی به خود دادن

پا زدن-حق را پایمال کردن-زیان رساندن

درینگ درینگ-صدای شکستن شیشه-صدای برخورد پیاپی چیزی به فلز یا شیشه

چنته-خورجین چرمی-فکر-سینه

اَنف کسی معیوب بودن(ابله بودن، خل بودن)

پَرت-بی معنی-مزخرف-دور افتاده-خلوت

رفیق بازی-زیاده روی در دوستی کردن

از آب گل آلود ماهی گرفتن(از اوضاع درهم و آشفته بهره گرفتن)

آبگوشتی-بی‌ارزش-پیش پا افتاده

دست به سر و روی کسی کشیدن-کسی را نوازش کردن-کسی را اندکی آرایش کردن

ژاندارمری-نهادی که عهده دار حفظ نظم و قانون در بیرون از منطقه های شهری است

دست و پا-توانایی-عُرضه

زد و بندچی-توطئه گر-ساخت و پاخت کننده

خدا به رد-در پناه خدا

آینه‌ی دست(تیغ و خنجر)

به خون کسی تشنه بودن-کینه ی کسی را سخت در دل داشتن-با کسی سر جنگ داشتن
دبه-دسته هایی از اراذل در قدیم که با یکدیگر شوخی های زشت می کردند

دست به ریش کشیدن-با التماس خواهش کردن

دهان پر کن-بدون ارزش و اهمیت واقعی

جوخه ی آتش-جوخه ای که مامور تیراندازی است

رسوایی بالا آوردن-کاری مایه ی رسوایی و شرمساری کردن

دنبال کردن-تعقیب کردن-اصرار و پافشاری کردن-پی گیری کردن

از مخ معاف بودن-دیوانه بودن

اداره بازی-پرداختن بیش از حد به تشریفات زاید اداری

آفتاب کسی به زردی رسیدن(به پایان رسیدن دوران زندگی و یا قدرت و نفوذ کسی)

چوروک-چین و شکن

پادو-شاگرد دکان-کسی که کارهای سرپایی را انجام می دهد

از این شاخ به آن شاخ پریدن(دائمن از موضوع منحرف شدن و به مطالب فرعی پرداختن)

خاک بر سر-توسری خورده-داغ دیده-بدبخت

چوبه ی دار-تیری که محکوم به مرگ را از آن می آویزند

چاک پشت-اسبی که در کمر خود فرورفتگی دارد و شانه و کفلش برآمده است

خپله-چاق و کوتاه قد

جفت بودن-در جای خود قرار داشتن

رحمت به . . .-صد رحمت به-هنگام برتری دادن چیزی به کار می رود: رحمت به آب حمام

آفتاب به ملاج کسی خوردن-دیوانه شدن-خل شدن

دَرَنگ-صدای شکستن چیزی یا زدن سیلی

دو بامبی-دو دستی-با دو دست

خاله رورو-زنی که به علت چاقی یا آبستنی به زحمت راه می رود

دست کم گرفتن-کم بها دادن-اهمیت ندادن-حقیر شمردن

خانه به دوشی-بی خانمانی-آوارگی

رو شدن دست کسی-مچ کسی باز شدن-حیله ی کسی آشکار شدن

دلنگ و دلنگ-صدای زنگ و ناقوس

خوش اندام-خوش هیکل-خوش اندازه و برازنده

زیش ریش شدن دل-سخت ناراحت شدن-به گریه افتادن و از حال رفتن

پشت هم انداز-حقه باز-حیله گر

پِهِن پا زدن-بیکاره و ولگرد بودن

آنکادر کردن(اصطلاحی در ارتش برای جمع‌کردن رختخواب)

دُم عَلم کردن-اظهار وجود کردن-حالت تعرض به خود گرفتن

چادر شب-پارچه ای که رختخواب را در آن می پیچند

پُک-هر بار کشیدن سیگار و چپق و از این نوع

دسته کوک-ساعتی که از محل دسته کوک می شده است

توان انجام کاری را داشتن

دم کوتوله-کوتاه قامت-چیز کوچک

بی کله-نترس-شجاع-بی خرد-تهی مغز

چاک دهن را چفت کردن-بستن دهان-سکوت کردن

زار زار گریه کردن-سخت گریه کردن

دخانیات-کشیدنی ها مانند توتون و تنباکو و مانند آن ها

رویم به دیوار-هنگام گفتن مطلب ناخوشایندی می گویند

ریز بافت-پارچه یا فرش طریف

 
چاله-گودال کوچک-دردسر-اشکال

ابرو تنگ کردن-ناز و غمزه نمودن-افاده و بی‌اعتنایی کردن
در چاه افتادن-فریب خوردن

خایه دار-با جرات-شجاع

دست و دل باز-بخشنده-جوانمرد

پوزخند-تبسمی از روی تحقیر و استهزاء

آینه‌ی دست-تیغ و خنجر

باد توی سرنا کردن-اسرار کسی را فاش کردن

چیز-آلت تناسلی

بی سر و سامان-مفلس-محتاج-آشفته-درهم ریخته-پریشان

دل کسی گرفتن-غمگین شدن-متاثر شدن

باک کسی نبودن-اهمیتی ندادن-اعتنایی نداشتن

این تن را کفن کردی-این تن بمیرد

دخیل بستن-بستن پارچه ای به ضریح یا سقاخانه به نیت برآمدن حاجتی

ارزانی-بخشیدن-دادن
از بن گوش(کمال بندگی و خدمتکاری)

دزد زده-سرقت شده

 

چشم زدن-چشم زخم زدن-ترسیدن
 

بی بند و بار-بی قید-بی اعتنا به آداب و رسوم

از جیب رفتن(سود یا لذتی را از کف دادن)

پا روی دم سگ گذاشتن-خشم شخص پستی را برانگیختن

چله اش افتادن-آبستن نشدن زن

بلد-راهنما-کسی که راه را می شناسد

از زور پسی به گربه آقا عمو گفتن-با دشمنی که دفع آن نمی‌توان-مدارا کردن

چای کار-کشت کننده ی چای

چنگک-قلاب آهنی نوک تیز

از سر کسی زیاد بودن-بیش از حد توانایی و ظرفیت کسی بودن

پُکیدن-ترکیدن

زر زدن-دری وری گفتن-گریه کردن

راحت کردن-کشتن

تَک سرما شکستن-از شدت سرما کاسته شدن

از خود در آوردن-دروغ‌پردازی کردن

بیخ گیس ماندن- بیخ ریش ماندن
تره بار-میوه ها و سبزی ها

دندان شکن-قاطع-محکم
 

پیشت-آوازی برای راندن گربه

 

بنگی-معتاد به حشیش

پایین تنه-از کمر به پایین-قسمت پایین لباس-کنایه از آلت تناسلی
 

آش همان آش و کاسه همان کاسه-چیزی تغییر نکرده
آدم کردن کسی-کسی را تربیت کردن-سواد آموختن
اخت شدن با کسی-مانوس شدن با کسی
از زبان افتادن-لال شدن

جر و بحث-مجادله ی شدید گفتاری

روبند کردن-کسی را به رودربایستی به کاری واداشتن
پت پت کردن-صداکردن فتیله ی چراغ بر اثر تمام شدن روغن آن

خنگ-نادان-ابله-کودن

آسمان غرمبه-صدای رعد-تندر

چارقد قالبی-نوعی چارقد که آن را آهار می زدند تا راست و منظم بایستد
افسار پاره کردن-سرپیچی کردن-یاغی شدن

از ران خود کباب خوردن(با سختی چیزی به‌ دست آوردن)

جا ماندن-فراموش شدن

آب‌زیرکاه(حیله گر، فتنه انگیز، دو رو)

از چشم کسی دیدن-کسی را مسئول چیزی دانستن

زبان کوچکه-زبان کوچک

 

جانمی-کلمه ای که در مقام خوش آمد و تقدیر از کسی می گویند

از جا در رفتن-کنترل خود را ناگهان از دست دادن-ناگهان خشمگین شدن

برق از کسی پریدن-سخت ترسیدن-جا خوردن

 

بی فکر-لاابالی-بی قید
 

بن بست-کوچه ای که راه در رو نداشته باشد-مشکلی که راه حل نداشته باشد
دید زدن-چشم چرانی کردن-دور و بر را نگاهی انداختن
دور چیزی را خط کشیدن-چیزی را کنار نهادن-دست کشیدن از چیزی

پیچه-نقابی که در گذشته زنان بر روی می گذاشتند

بزن بزن-زد و خورد شدید-کتک کاری

اُتُل(شکم، اتوموبیل)

چغل خور-سخن چین

چوروک افتادن-چین پیداکردن چیزی

 

پی جوری کردن-پی جویی کردن-دنبال نمودن

 
آب اندام-زیبا تن و خوش‌رو
پول مول-پول

 

از بن ناخن-ذخیره-بندگی-اطاعت

خوردن بلا به جان-اصابت بلا با جان
اسم شب(کلمه‌ی رمز برای عبور به هنگام شب)
این پا آن پا کردن-دودل بودن-وقت تلف کردن
آفتاب کسی به زردی رسیدن-به پایان رسیدن دوران زندگی و یا قدرت و نفوذ کسی

دَم باریک-نوعی انبردست که نوک آن باریک و دراز است

دوبله ایستادن-نگه داشتن اتوموبیل در کنار یک اتوموبیل دیگر

خوشایند-مطبوع-پسندیده

 

 

 
تفنگ کمر شکن-تفنگی که از قنداق خم می شود

آب آتش زده(اشک)

تر کردن لب-چیزی آشامیدن-به یک اشاره ترتیب کاری را دادن-حرف زدن

از خر شیطان پایین آمدن(از لجاجت دست برداشتن، از تصمیم نادرستی منصرف شدن)

زحمت کشیدن-کار کردن

چلک بازی-بازی الک دولک

آلا گارسون(اصلاح موی سر زن به سبک موی پسران)

 

 

آقا بالاسر-امر و نهی کننده و مراقب
پای کسی به سنگ آمدن-از سر بی تجربگی و خامی شکست خوردن

از شیر گرفتن-به دوره‌ی نوزادی پایان دادن

 

چندش شدن-حالت چندش دست دادن

انگولک کردن-سر به سر گذاشتن-با انگشت به چیزی ور رفتن-انگشت رساندن
دخیل بستن-بستن پارچه ای به ضریح یا سقاخانه به نیت برآمدن حاجتی

از خوشحالی در پوست نگنجیدن(از شادی سر از پا نشناختن)

دست داشتن-توانایی داشتن-وارد بودن

توی گود نبودن-در متن موضوع نبودن-اطلاع دقیق نداشتن-در حاشیه بودن

دانه دانه شدن-دانه ها از یکدیگر جدا شدن

در غورگی مویز شدن-هنوز تازه کار بودن ولی ادعای مهارت و استادی کردن

تله کاشتن پیش پای کسی-به کسی کلک زدن-کسی را گیر انداختن

 

درز گرفتن-کوتاه کردن سخن-اصطلاح خیاطی برای کوتاه کردن اندازه ای در لباس

دست به گریبان شدن-با هم به جدال پرداختن-گلاویز شدن

در جای خود خشک شدن-مات و مبهوت ماندن

از دهان گنده‌تر حرف زدن-گفتن مطالبی که در حد گوینده نیست
رَکَبی گفتن-به کسی متلک و حرف درشت گفتن

چل ستون-شبستان مسجد

چشمم روشن-از تو انتظار نداشتم

بد خط-کسی که ناخوانا می نویسد
پرواربندی-پرورش گاو گوسفند برای سر بریدن

الف کوفی-چیز کج-آلت تناسلی

در جای خود خشک شدن-مات و مبهوت ماندن

از خاک برداشتن(کسی را نواختن و به جایی رساندن)

پدر کسی در آمدن-بسیار اذیت شدن-دخل کسی آمدن

آینه‌ی زانو-برآمدگی زانو

دزد زدن-مورد دزدی قرار گرفتن